دکتر حامد حاجیحیدری؛ فقط ایدهای برای تأمل بیشتر
▬ انتشارات اسپرینگر، سری کتابهایی در موضوع «پیچیدگی» منتشر کرده است که در مفتاح آنها چنین آمده است: «سیستمهای پیچیده، سیستمهایی هستند، متضمن بخشهای متعدد و متقابل که میتوانند کیفیت تازهای از رفتار جمعی در سطح ماکرو و کلان پدید آورند که شکلگیری خود به خودی ساختارهای زمانی، فضایی یا کارکردی را به دنبال خواهند آورد».
▬ عناصر چنین سیستمهایی، در کل، به صورت انسانی، طبیعی، و مصنوع هستند که در تعامل فعال با محیط، در تعادل به سر خواهند برد و اگر این تعامل فعال با محیط مختل گردد، سیستم، رو به فروپاشی خواهد گذاشت. چنین درکی از سیستم، از آغاز نظریه عمومی سیستمها ملحوظ بوده است؛ آنچه تازه است، پیچیدگی فزایندهای است که از جانب بخش مصنوع و ماشینی سیستمهای پیچیده، تحمیل میشود.
▬ دانش تازه «سیستمهای انطباقی پیچیده» (“Complex Adaptive Systems”-CAS)، نشان میدهد که چرا طراحیهای سیستمی، مدیریتی، و حکمرانی امروز ما با دشواریهای اجرایی ناشناخته مواجه میشوند. شبکه متراکمی از روابط وجود دارند که با ماشینهای محاسب، تارهای به هم پیوستهای میسازند که در تشدید متقابل، میتوانند اختلالات کوچک را به شکستهای فاجعهبار منتهی کنند.
▬ در مجموع، دانش جدید، یک دانش تلفیقی بسطیافته است که مجموعه علوم رفتاری و فلسفه و ادبیات و هنر را به کمک مغزافزارهای محاسب، تلفیق میکند. در قیاس با این افق جدید، فارغالتحصیلان علوم انسانی و رفتاری موجود، عمیقاً ناتوان به نظر میرسند.
توأمبااقتباسهایآزاد
مآخذ:...
هو العلیم